NHNN đưa ra nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch COVID-19

THÔNG TIN KINH TẾ VĨ MÔ VÀ THƯƠNG MẠI

KINH TẾ TRONG NƯỚC
Trong nửa cuối tháng 2/2020, trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, kinh tế trong nước đối mặt với hàng loạt khó khăn trong bối cảnh hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu của nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo đánh giá của các định chế tài chính lớn trên thế giới, Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia trong khu vực ASEAN bị ảnh hưởng nặng nhất do bệnh dịch này. Mặc dù chưa có thống kê cụ thể, nhưng bước đầu, những ngành được nhận định sẽ chịu tác động tiêu cực nhất là những lĩnh vực có độ nhạy thông tin hoặc ảnh hưởng trực tiếp (dịch vụ, du lịch, hàng không...), tiếp đến là sản xuất (nông nghiệp, công nghiệp, khai khoáng...) và cuối cùng là ngành ngân hàng do tín dụng chậm và rủi ro nợ xấu tăng lên. Ngoài ra, hoạt động đầu tư sẽ ngay lập tức bị tác động khi nhà đầu tư mới dừng tìm kiếm cơ hội đầu tư, nhất là đầu tư FDI, trong khi các dự án đã đầu tư có khả năng hoãn tăng vốn.

Với mục tiêu kiên quyết giữ vững và phấn đấu hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng Quốc hội đề ra, trong phiên họp của Thường trực Chính phủ vào ngày 17/2, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương, cơ quan chức năng kiểm soát tốt, tập trung phòng, chống dịch bệnh COVID-19 với tinh thần khẩn trương, quyết liệt nhưng phải bình tĩnh, không hoang mang lo lắng; huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; đề cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành, tất cả vì sức khỏe, an toàn của nhân dân; thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống dịch theo quy định.

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương xây dựng các kịch bản phát triển của ngành, lĩnh vực, địa phương mình, chủ động ứng phó hiệu quả và có các giải pháp quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, nỗ lực phấn đấu đạt được mục tiêu đề ra, phù hợp với tình hình, diễn biến của dịch COVID-19, giảm thiểu tác động, ảnh hưởng, thiệt hại; chưa đặt vấn đề điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Trước những diễn biến khó lường của dịch bệnh và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra hàng loạt chính sách, giải pháp thiết thực và cụ thể nhằm hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Riêng trong tuần qua, NHNN tiếp tục ban hành văn bản số 1117/NHNN-TD về việc triển khai các giải pháp hỗ trợ khách hàng do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Trong đó nêu rõ về các yêu cầu trong việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi vay, giữ nguyên nhóm nợ đối với các khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Trong lĩnh vực thương mại, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn nhưng hoạt động xuất, nhập khẩu vẫn ghi nhận mức tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước. Theo ước tính, kim ngạch xuất khẩu trong 2 tháng năm 2020 đạt 36,92 tỷ USD, tăng 2,4%; nhập khẩu đạt 37,1 tỷ USD, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm 2019. Với kết quả này, nhập siêu trong 2 tháng qua ước đạt 180 triệu USD.  

KINH TẾ THẾ GIỚI
Trong hai tuần cuối tháng 2/2020, mặc dù số ca nhiễm Covid-19 đã giảm mạnh tại Trung Quốc nhưng lại tiếp tục lan rộng ra các quốc gia và vùng lãnh thổ khác, đe dọa đến một loạt các nền kinh tế lớn trên thế giới. Từ châu Á, Trung Đông, châu Âu, đến Mỹ đều đã có những cảnh báo đỏ đối với dịch bệnh này. Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, Tổ chức Y tế Thế giới cảnh báo Covid-19 có nguy cơ trở thành đại dịch của thế giới, làm gia tăng lo ngại kinh tế toàn cầu sẽ chịu những tác động lâu dài hơn so với ước tính ban đầu. Đến thời điểm này, bệnh dịch không chỉ gây gián đoạn đối với các chuỗi cung ứng ở Trung Quốc mà còn ở cả châu Á, đặc biệt tập trung ở những nền kinh tế hàng đầu là Nhật Bản và Hàn Quốc, khiến hoạt động sản xuất của nhiều doanh nghiệp bị đình trệ. Ngoài ra, các ngành du lịch, giao thông, vận tải và bán lẻ cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi dịch bệnh.

Trong tuyên bố mới nhất, Quỹ Tiền tệ thế giới (IMF) đã nhận định, dịch Covid-19 đã làm gián đoạn hoạt động kinh tế ở Trung Quốc và có thể đe dọa tới đà phục hồi kinh tế toàn cầu. Kể cả trong trường hợp dịch nhanh chóng được kiểm soát, tăng trưởng tại Trung Quốc và thế giới chắc chắn sẽ chịu tác động. Trong đó, Covid-19 có thể khiến tăng trưởng kinh tế thế giới giảm 0,1 điểm phần trăm và kiềm chế tăng trưởng kinh tế Trung Quốc ở mức 5,6% trong năm nay, thấp hơn so với mục tiêu 6% nước này đặt ra.

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và đà tăng trưởng kinh tế đang chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch bệnh, trong thời gian qua ngân hàng trung ương nhiều quốc gia đã chính thức nới lỏng chính sách tiền tệ như Trung Quốc, Mexico, Nga, Phillippin, Thái Lan, Brazil... Ngoài ra, nhiều ngân hàng trung ương lớn như của Nhật Bản, EU cũng khẳng định sẽ theo dõi chặt chẽ tác động về sự bùng phát của dịch Covid-19 đối với tăng trưởng toàn cầu và sẵn sàng thực hiện chính sách nới lỏng nếu cần thiết. Trong diễn biến mới nhất, Chính phủ Trung Quốc tuyên bố sẽ tăng cường phân bổ tài chính để giúp giảm bớt áp lực cho chính quyền các địa phương bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Trung Quốc cũng dự kiến sẽ tiếp tục duy trì các chương trình kích thích tài chính gần đây, nhằm ổn định đà tăng trưởng, sau khi đã hạ lãi suất và bơm tiền USD vào các thị trường. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã đưa ra các chính sách để hỗ trợ các doanh nghiệp như đảm bảo việc làm cho người lao động thông qua các biện pháp, như bảo hiểm thất nghiệp và trợ cấp đào tạo nghề, giảm bớt chi phí tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.

Trong khi đó, trước ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19 và những rủi ro vẫn đang hiện hữu rõ nét về căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc cũng như tác động của việc Anh chính thức rời EU từ ngày 31/1/2020, hoạt động sản xuất và dịch vụ của một số nền kinh tế chủ chốt đã cho thấy sự suy yếu.

Tại Mỹ, các chỉ số quản lý sức mua (PMI) sơ bộ theo tính toán của Markit đều ghi nhận sự giảm tốc mạnh mẽ trong tháng 2/2020. Trong đó, chỉ số PMI lĩnh vực dịch vụ đã giảm mạnh từ 53,4 điểm của tháng trước xuống 49,4 điểm, đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 2016 chỉ số này dưới ngưỡng 50 điểm và phản ánh triển vọng bất ổn của ngành dịch vụ của Mỹ. Trong khi đó, chỉ số PMI sản xuất cũng chỉ đạt 50,8 điểm, thấp hơn nhiều so với mức 51,9 điểm trong tháng 1/2020 và đánh dấu mức thấp nhất của chỉ số này kể từ tháng 8/2019.

Tại Nhật Bản, chỉ số PMI lĩnh vực chế biến, chế tạo của Nhật Bản trong tháng 2/2020 chỉ đạt 47,6 điểm, thấp hơn rất nhiều so với mức 48,8 điểm trong tháng trước và cho thấy hoạt động sản xuất của Nhật tiếp tục bị thu hẹp. Đây là mức giảm mạnh nhất trong bảy năm qua của chỉ số này, trong bối cảnh tác động từ Covid-19 đã làm gia tăng nguy cơ suy thoái của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới.

Trong khi đó, tại EU, hoạt động sản xuất của khu vực Eurozone trong tháng 2/2020 mặc dù tiếp tục bị thu hẹp với chỉ số PMI lĩnh vực sản xuất theo tính toán sơ bộ chỉ đạt 49,1 điểm, tuy nhiên con số này đã cải thiện đáng kể so với mức 47,9 điểm trong tháng trước và cao hơn dự báo đạt 47,5 điểm. Ngoài ra, chỉ số PMI lĩnh vực dịch vụ tiếp tục cho thấy sự mở rộng với 52,8 điểm, cao hơn so với mức 52,5 điểm trong tháng trước. Diễn biến này cho thấy sự sụt giảm trong lĩnh vực sản xuất của toàn khu vực bớt nghiêm trọng hơn dự kiến trong bối cảnh hoạt động kinh tế bị đình trệ tại Trung Quốc làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.