Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia trong khu vực ASEAN bị ảnh hưởng do bệnh dịch COVID-19

NHỮNG THÔNG TIN ĐÁNG LƯU Ý TRONG TUẦN & DỰ BÁO

I. Kinh tế thế giới
Tuần qua, mặc dù đã xuất hiện một số dấu hiệu tích cực khi sự lây lan của dịch COVID-19 đã có xu hướng chậm lại, tuy nhiên ảnh hưởng của dịch bệnh vẫn là yếu tố tác động lớn nhất đến kinh tế toàn cầu. Trong đó, sự kiểm soát nghiêm ngặt dịch bệnh tại nhiều quốc gia khiến hoạt động logistics ảnh hưởng rõ nét, tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động thương mại và chuỗi cung ứng tại nhiều quốc gia và khu vực.

Tại Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang gặp rất nhiều khó khăn để đưa hoạt động sản xuất trở lại bình thường sau khi Chính phủ nước này đưa ra những yêu cầu hạn chế đi lại để ngăn sự lây lan của dịch bệnh. Mặc dù kinh tế Trung Quốc đã hoạt động trở lại nhưng sự trì trệ vẫn còn. Nhiều nhà máy chưa đi vào ổn định và gây gián đoạn trong hoạt động không chỉ ở Trung Quốc mà còn gián đoạn nhiều chuỗi cung ứng toàn cầu tại nước này. Sau hàng loạt chính sách kích thích của chính quyền Trung Quốc nhằm hỗ trợ nền kinh tế, trong ngày 18/2, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) quyết định cắt giảm lãi suất cho các khoản vay trung hạn (MLF) từ 3,25% xuống 3,15% để giảm bớt tác động của dịch COVID-19 đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Ngoài ra, trong ngày 20/2, PBoC tuyên bố tiếp tục cắt giảm lãi suất cơ bản cho vay 1 năm (LPR) từ mức 4,15% xuống 4,05%. Cơ quan này cũng quyết định hạ lãi suất cho vay kỳ hạn 5 năm từ 4,8% xuống còn 4,75%. Theo dự báo của một số định chế tài chính lớn, dịch COVID-19 có thể khiến GDP năm 2020 của Trung Quốc giảm từ 6% như dự kiến xuống còn 5,4% và khiến nước này tổn thất hơn 60 tỷ USD.

Tại khu vực Eurozone, tăng trưởng GDP của toàn khu vực trong quý IV/2019 chỉ đạt 0,1% so với quý trước và 0,9% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn so với mức ước tính trước đó đạt 1%. Trong quý I/2020, nền kinh tế toàn khu vực đang chịu tác động tiêu cực bởi sự bùng phát của dịch COVID-19 tại Trung Quốc do một số quốc gia trong khối này có quan hệ thương mại chặt chẽ với nền kinh tế lớn nhất châu Á. Ngoài ra, kinh tế Eurozone hiện cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực do sự không chắc chắn trong mối quan hệ với Anh.

Tại Nhật Bản, số liệu cập nhật mới nhất cho thấy, trong quý IV/2019, GDP điều chỉnh của Nhật Bản giảm tới 6,3%, giảm mạnh hơn nhiều so với mức giảm 3,7% được công bố trước đó, đánh dấu quý giảm mạnh nhất trong 6 năm qua do tác động tiêu cực từ việc tăng thuế tiêu dùng cũng như những thiệt hại do các cơn bão gây ra, chấm dứt giai đoạn tăng trưởng 4 quý liên tiếp của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới. Trong đó, chi tiêu tiêu dùng của Nhật Bản trong quý IV/2019 đã giảm 2,9% sau khi chính phủ nước này tăng thuế tiêu dùng từ 8% lên 10% hồi đầu tháng 10/2019. Ngoài ra, mua sắm trang thiết bị và đầu tư vào dây chuyền sản xuất của các doanh nghiệp Nhật Bản trong quý IV/2019 cũng giảm 3,7%. Trong quý I/2020, trước những tác động tiêu cực của COVID-19, kinh tế Nhật Bản có thể tiếp tục suy giảm và rơi vào nguy cơ suy thoái. Trước tình hình này, trong tuần qua , Thủ tướng Nhật Bản cho biết Nhật Bản sẽ chi 15,3 tỷ yên từ ngân sách để đối phó tác động từ dịch bệnh. Ngoài ra, chính phủ sẽ tiếp tục theo dõi thiệt hại kinh tế để tung ra nhiều biện pháp mạnh tay hơn.

Tại Mỹ, nền kinh tế số 1 thế giới tiếp tục cho thấy vai trò trụ cột với những số liệu tích cực từ kinh tế vĩ mô. Số giấy phép xây dựng nhà mới được cấp trong tháng 1/2020 đạt 1,56 triệu căn, tăng cao hơn nhiều so với dự kiến 1,42 triệu căn, báo hiệu một năm đầy triển vọng của thị trường bất động sản. Chỉ số giá sản xuất cũng tăng 0,5% trong tháng 1/2020, cao hơn so với mức dự báo tăng 0,1%. Ngoài ra, doanh số bán lẻ tháng 1/2020 của Mỹ tăng 0,3% so với tháng 12/2019, cao hơn so với mức tăng 0,2% trong tháng trước đó, trong khi chỉ số niềm tin người tiêu dùng cũng tăng từ 99,8 điểm lên 100,9 điểm.

Biên bản cuộc họp chính sách tháng 1/2020 của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) công bố tuần qua cho thấy, các nhà hoạch định chính sách nước này tiếp tục thể hiện sự lạc quan với triển vọng kinh tế Mỹ đồng thời duy trì quan điểm sẽ giữ nguyên lãi suất trong năm 2020 mặc dù khẳng định vẫn có rủi ro mới từ sự bùng phát của đại dịch COVID-19, trái ngược với xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ của nhiều quốc gia trong bối cảnh nhiều nền kinh tế có quan hệ thương mại chặt chẽ với Trung Quốc và chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi sự bùng phát của dịch bệnh.

II. Kinh tế trong nước
Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, kinh tế trong nước cũng đứng trước hàng loạt khó khăn trong bối cảnh hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu của nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo đánh giá của các định chế tài chính lớn trên thế giới, Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia trong khu vực ASEAN bị ảnh hưởng nặng nhất do bệnh dịch này. Mặc dù chưa có thống kê cụ thể, nhưng bước đầu, những ngành được nhận định sẽ chịu tác động tiêu cực nhất là những lĩnh vực có độ nhạy thông tin hoặc ảnh hưởng trực tiếp (dịch vụ, du lịch, hàng không...), tiếp đến là sản xuất (nông nghiệp, công nghiệp, khai khoáng...) và cuối cùng là ngành ngân hàng do tín dụng chậm và rủi ro nợ xấu tăng lên. Ngoài ra, hoạt động đầu tư sẽ ngay lập tức bị tác động khi nhà đầu tư mới tạm dừng tìm kiếm cơ hội đầu tư, nhất là đầu tư FDI, trong khi các dự án đã đầu tư có khả năng hoãn tăng vốn.

Với mục tiêu kiên quyết giữ vững và phấn đấu hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng Quốc hội đề ra, trong phiên họp của Thường trực Chính phủ vào ngày 17/2, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương, cơ quan chức năng kiểm soát tốt, tập trung phòng, chống dịch bệnh COVID-19 với tinh thần khẩn trương, quyết liệt nhưng phải bình tĩnh, không hoang mang lo lắng; huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; đề cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành, tất cả vì sức khỏe, an toàn của nhân dân; thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống dịch theo quy định.

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương xây dựng các kịch bản phát triển của ngành, lĩnh vực, địa phương mình, chủ động ứng phó hiệu quả và có các giải pháp quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả, nỗ lực phấn đấu đạt được mục tiêu đề ra, phù hợp với tình hình, diễn biến của dịch COVID-19, giảm thiểu tác động, ảnh hưởng, thiệt hại; chưa đặt vấn đề điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Trong khi đó, sau hơn 2 tuần kể từ khi NHNN ban hành Văn bản số 541/NHNN-TD về việc triển khai các giải pháp hỗ trợ khắc phục thiệt hại do ảnh hưởng của dịch COVID-19, đến thời điểm này đã ghi nhận sự vào cuộc của hàng loạt ngân hàng thương mại cổ phần trong việc giảm lãi suất cho vay và đưa ra các chính sách ưu đãi nhằm hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Trong ngắn hạn, kỳ vọng hoạt động gia hạn nợ, giảm lãi suất, hỗ trợ thanh khoản... kết hợp cùng việc miễn, giãn, giảm thuế tiếp tục được triển khai nhanh, mạnh và kịp thời hơn nữa để các doanh nghiệp sớm vượt qua những khó khăn trong giai đoạn này.

Trong lĩnh vực thương mại, tuần qua, một số cửa khẩu cũng đã tiếp tục quay trở lại hoạt động như cửa khẩu Tân Thanh-Pò Chài (Lạng Sơn), Thanh Thủy (Hà Giang). Hiện Bộ Công Thương đã và đang tiếp tục các nỗ lực để tìm kiếm thị trường tiêu thụ, xuất khẩu mới, trong đó có việc chỉ đạo toàn bộ hệ thống Thương vụ, Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài tham gia tìm kiếm và giới thiệu khách hàng mới, góp phần thúc đẩy chuyển hướng thị trường thay thế trong bối cảnh hiện nay.