Trung tâm TTCN và TM phát hành Bản tin Chuyên ngành Tổng hợp và Dự báo Số 24/2019

NHỮNG THÔNG TIN ĐÁNG LƯU Ý TRONG TUẦN & DỰ BÁO

I. Kinh tế thế giới
Tuần qua, xung đột thương mại giữa Mỹ và Mexico đã tạm thời được giải quyết sau khi hai bên đạt được thỏa thuận về di cư và việc áp thuế nhập khẩu đối hàng hóa Mexico dự kiến được Mỹ triển khai ngày 10/6 cũng chính thức bị vô hiệu hóa. Tuy nhiên, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa có tín hiệu “hạ nhiệt” sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố trì hoãn việc đi đến việc đạt thỏa thuận thương mại với Trung Quốc và sẽ không đồng ý bất kỳ thỏa thuận nào trừ khi chính quyền Trung Quốc nhất trí với những điều khoản mà hai bên đã đàm phán xong trong những vòng đàm phán trước đó. Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cũng đe dọa sẽ áp thuế ngay lập tức lên thêm 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nếu Chủ tịch Tập Cận Bình không tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 tổ chức ở Nhật vào cuối tháng 6/2019. Ở phía ngược lại, chính quyền Trung Quốc cũng khẳng định sẽ đáp trả cứng rắn nếu Mỹ tiếp tục làm leo thang căng thẳng thương mại.

Trong khi đó, tại châu Âu, nền kinh tế Anh đang chịu sức ép rất lớn bởi tình trạng bế tắc của Brexit. Thủ tướng Anh Theresa May đã tuyên bố từ chức vào ngày 7/6/2019 và mở đường cho cuộc đua vào ghế Thủ tướng, dự kiến sẽ cho kết quả sớm nhất vào tháng 7/2019 - chỉ khoảng 3 tháng trước hạn cuối 31/10. Diễn biến này làm gia tăng nguy cơ Brexit không thỏa thuận nếu Anh và EU không thể đạt được đồng thuận về một lần gia hạn khác.

Cùng với xu hướng tăng trưởng chậm lại của các nền kinh tế chủ chốt, diễn biến kém khả quan của Brexit, căng thẳng chính trị tại Trung Đông và một số khu vực khác trên thế giới, tình trạng xung đột thương mại kéo dài giữa các nền kinh tế, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc sẽ tiếp tục là rủi ro lớn nhất làm kìm hãm hoạt động đầu tư, sản xuất cũng như đà tăng trưởng của kinh tế toàn cầu trong giai đoạn tiếp theo.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ liên tục leo thang, tại Trung Quốc, đồng Nhân dân tệ tiếp tục suy yếu để bù đắp phần nào ảnh hưởng của thuế quan mà Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc, bởi đồng nội tệ mất giá sẽ giúp hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc cạnh tranh tốt hơn trên thị trường quốc tế. Trong tuần qua, có thời điểm tỷ giá đồng Nhân dân tệ giảm xuống còn 6,9352 NDT/USD, ghi nhận mức thấp nhất kể từ đầu năm 2019 đến nay. Tính đến cuối ngày 13/6, tỷ giá đồng Nhân dân tệ được giao dịch ở mức 6,9227 NDT/USD, tăng 0,65% so với thời điểm đầu năm 2019. Theo dự báo mới nhất từ Goldman Sachs, đồng nội tệ của Trung Quốc sẽ suy yếu xuống mốc 7 NDT đổi 1 USD trong ba tháng tới trong bối cảnh xung đột thương mại tiếp tục diễn biến phức tạp.

Trước xu hướng điều chỉnh giảm giá liên tục của đồng Nhân dân tệ nhằm hỗ trợ hoạt động xuất khẩu, trong tháng 5/2019, xuất khẩu của Trung Quốc bất ngờ tăng 1,1% so với cùng kỳ năm trước, trong khi nhập khẩu giảm 8,5% - mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 7/2016, khiến thặng dư thương mại trong tháng 5/2019 lên tới 41,65 tỷ USD, cao hơn rất nhiều so với mức ước tính thặng dư 20,5 tỷ USD. Trong đó, thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ đạt 26,89 tỷ USD, mức cao nhất trong 4 tháng gần đây và cao hơn nhiều so với mức 21,01 tỷ USD thặng dư trong tháng 4/2019. Trong tháng 5/2019, xuất khẩu sang Mỹ tiếp tục giảm  4,2% sau khi giảm 13,2% trong tháng 4/2019, trong khi nhập khẩu hàng hóa của Trung Quốc từ Mỹ giảm 26,8% so với cùng kỳ năm trước.

Trong khi đó, thị trường lao động Mỹ kém khả quan hơn so với kỳ vọng sau nhiều tháng liên tiếp diễn biến tích cực. Trong tháng 5/2019, khu vực phi nông nghiệp của nước này chỉ có thêm 75 nghìn công việc mới, ít hơn nhiều so với mức dự báo 185 nghìn việc làm trước đó, trong khi tiền lương chỉ tăng 0,2% thay vì 0,3% như dự báo. Trong khi đó, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ trong tháng 4/2019 chỉ tăng 0,1% so với tháng trước, đánh dấu mức tăng thấp nhất của chỉ số này kể từ đầu năm 2019 đến nay. Trước diễn biến này, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) trong tuần qua đã phát tín hiệu sớm cắt giảm lãi suất để ứng phó với rủi ro suy giảm tăng trưởng ngày càng lớn do cuộc chiến thương mại.

Cùng với FED, vừa qua hàng loạt ngân hàng trung ương đã có động thái hạ lãi suất hoặc dự kiến sẽ sớm hạ lãi suất trong ngắn hạn để hỗ trợ nền kinh tế. Những động thái này có thể là sự khởi đầu của chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ toàn cầu mới nhằm ngăn ngừa một đợt suy giảm tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ.

II. Kinh tế trong nước
Trong lĩnh vực ngoại thương, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam tiếp tục chậm lại với kim ngạch xuất khẩu đạt 21,9 tỷ USD trong tháng 5/2019, cao hơn so với mức ước tính đạt 21,5 tỷ USD trước đó và tăng 7,2% so với tháng 4/2019. Tính chung trong 5 tháng đầu năm 2019, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 101,12 tỷ USD, tăng 7,1% so với cùng kỳ năm 2018, thấp hơn so với mức tăng 17,5% trong 5 tháng đầu năm 2018. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu vẫn ở mức cao hơn so với mặt bằng chung của nhiều nước trong khu vực như Indonesia, Singapore, Thái Lan hay các nước hàng đầu châu lục như Trung Quốc, Nhật Bản. 

Về nhập khẩu, tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hoá trong 5 tháng đầu năm 2019 đạt 101,56 tỷ USD, tăng 10,6% so với cùng kỳ năm 2018. Do tốc độ tăng trưởng nhập khẩu cao hơn so với xuất khẩu nên cán cân thương mại hàng hóa của của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2019 đã thâm hụt 434 triệu USD, chênh lệch đáng kể so với mức xuất siêu 2,6 tỷ USD cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, chỉ riêng trong tháng 5/2019, Việt Nam đã nhập siêu tới 1,29 tỷ USD.

Nguyên nhân chính dẫn đến xu hướng giảm tốc trong hoạt động xuất khẩu và làm gia tăng thâm hụt thương mại là do ảnh hưởng bởi xu hướng suy giảm của thương mại toàn cầu; giảm tốc trong tăng trưởng xuất khẩu của khu vực FDI, đặc biệt là tập đoàn Samsung và hàng loạt các mặt hàng trong ngành nông nghiệp gặp khó do cung vượt cầu khiến giá xuất khẩu giảm mạnh, cộng với rào cản thương mại gia tăng tại các thị trường chủ lực và Trung Quốc có nhiều thay đổi trong quy định nhập khẩu.

Trên thị trường tài chính tiền tệ, lãi suất huy động tại các ngân hàng TMCP tiếp tục xu hướng tăng. Trong đó, nhiều ngân hàng đẩy lãi suất huy động lên những mức cao từ 8,5 - 8,7%/năm cho các kì hạn dài trên 12 tháng, 24 tháng và 36 tháng. Trong bối cảnh tỷ lệ lãi cận biên (NIM) của hầu hết các ngân hàng đã giảm xuống mức thấp sau, muốn giảm thêm lãi suất cho vay theo định hướng đề ra, giải pháp duy nhất là phải giảm được lãi suất huy động. Tuy nhiên, lãi suất cho vay của các NHTM lại thường tham chiếu theo lãi suất huy động kỳ hạn 13 tháng trong khi các kỳ hạn dài (trên 12 tháng) sẽ khó giảm do chịu ảnh hưởng nhiều hơn của nhu cầu tái cơ cấu nguồn vốn nhằm đáp ứng các quy định trong khi lạm phát đang có xu hướng tăng cao. Do đó, khó có thể kỳ vọng mặt bằng lãi suất cho vay sẽ được kéo giảm trong thời gian tới. Trong giai đoạn này, định hướng điều hành chính sách tiền tệ thận trọng, đặc biệt là ổn định tỷ giá, góp phần kiềm giữ đà tăng của lãi suất trong thời gian tới của Ngân hàng Nhà nước được coi là hướng đi phù hợp để ổn định mặt bằng lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp và ổn định chính sách vĩ mô.

Mặt hàng trọng điểm
- Giá cà phê
Trong tuần kết thúc ngày 13/6/2019, giá cà phê tại thị trường trong nước biến động nhẹ so với tuần trước, với mức giá dao động trong khoảng 31.800 – 32.800 đồng/kg, tăng/giảm 100 đồng/kg so với tuần trước đó, tùy từng địa phương.Giá cà phê xuất khẩu giao tại cảng TP. Hồ Chí Minh giảm 12 USD/tấn so với tuần trước, xuống 1.355 USD/tấn.

- Tình hình xuất khẩu Gạo
Số liệu thống kê cho thấy, trong 4 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Liên minh châu Âu (EU) đạt 12,52 nghìn tấn, trị giá 6,85 triệu USD, tăng 2,3 lần về lượng và 2,2 lần về trị giá so với cùng kỳ năm 2018.

- Tình hình xuất khẩu cao su
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu cao su của Việt Nam trong tháng 5/2019 tăng nhẹ 2,7% về lượng và 3,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2018, đạt 77,48 nghìn tấn, trị giá 111,79 triệu USD.


Mọi thông tin Quý độc giả vui lòng liên hệ;
Phòng Thông tin Xuất nhập khẩu
Địa chỉ: Phòng 603 Tòa nhà Bộ Công Thương, số 655 đường Phạm Văn Đồng, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội.
Điện thoại:           024 3715 2584/ 371525 85/ 3715 2586            Fax: 024 3715 2574
Người liên hệ:      
- Mrs Huyền         0912 077 382    ( thuhuyenvitic@gmail.com)
- Mrs Nhuận         0982 198 206    (hongnhuan82@gmail.com)
- Mrs Kiều Anh     0912 253 188    (kieuanhvitic@gmail.com)
 

Để có thông tin đầy đủ Quý độc giả vui lòng tải mẫu phiếu đăng ký sử dụng bản tin tại đây;