Thuốc lá – tác nhân âm thầm gây ung thư vú ở phụ nữ

Ung thư vú là một trong những căn bệnh ung thư phổ biến nhất và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở phụ nữ trên toàn thế giới. Trong khi các yếu tố nguy cơ như tuổi tác, di truyền, nội tiết tố đã được nghiên cứu sâu, thì vai trò của thuốc lá trong sự hình thành ung thư vú vẫn chưa được cộng đồng hiểu đúng và đầy đủ. Nhiều người vẫn cho rằng thuốc lá chỉ gây hại cho phổi, nhưng thực tế, hút thuốc lá cả chủ động lẫn thụ động đều có thể góp phần đáng kể vào sự phát triển của ung thư vú ở nữ giới.

Ung thư vú là bệnh lý ác tính của tế bào tuyến vú. Bệnh ung thư vú có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm. Tuy nhiên, nếu không được kịp thời phát hiện sớm thì việc điều trị gặp nhiều khó khăn và tốn kém. Theo nghiên cứu, hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú, cũng như tăng nguy cơ tái phát bệnh này. Phụ nữ không hút thuốc vẫn có thể bị ung thư vú do phơi nhiễm khói thuốc thụ động. Ở Việt Nam theo khảo sát, 65,2% phụ nữ tiếp xúc với khói thuốc tại nhà, 18% phụ nữ tiếp xúc khói thuốc tại nơi làm việc. Đây là nguyên nhân tiềm ẩn nhưng thường bị xem nhẹ trong phòng chống ung thư vú.

Thuốc lá và nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ là một chủ đề quan trọng nhưng thường bị bỏ qua trong nhận thức cộng đồng. Nhiều người chỉ liên kết hút thuốc với ung thư phổi mà không biết rằng nó cũng có mối liên hệ đáng kể với ung thư vú – căn bệnh gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ trên toàn thế giới.

Ảnh minh họa

Thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có ít nhất 70 chất gây ung thư như Benzen, Formaldehyde, Arsenic, Polonium... Các chất này xâm nhập vào máu, mô tuyến vú, tác động lên cấu trúc DNA và làm rối loạn hệ nội tiết, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành tế bào ung thư vú. Thuốc lá ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết tố nữ, gây rối loạn chu kỳ estrogen – yếu tố liên quan đến sự tăng sinh mô tuyến vú bất thường. Một số chất độc trong khói thuốc có thể tích tụ trong mô vú, đặc biệt là ở phụ nữ trẻ chưa sinh con. Thuốc lá làm suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể khó phát hiện và tiêu diệt các tế bào bất thường đang phát triển trong vú.

Mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng trên 24.000 ca mắc mới ung thư vú và 10.000 ca tử vong mỗi năm, chiếm khoảng 8,3% tổng số ca tử vong do ung thư gây ra.  Đặc biệt, độ tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ hóa. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo rằng phụ nữ hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 25% so với người không hút thuốc. Nguy cơ càng tăng cao nếu người đó bắt đầu hút từ tuổi vị thành niên và kéo dài nhiều năm.

Phụ nữ không hút thuốc nhưng sống chung với người hút có nguy cơ ung thư vú cao hơn 20–30%, đặc biệt nếu tiếp xúc trong thời gian dài. Trẻ em gái sống trong môi trường có khói thuốc cũng dễ bị ảnh hưởng tới phát triển tuyến vú và nội tiết tố. Nước ta đã lọt top 15 nước có số người hút thuốc cao nhất thế giới, với trên 47% nam giới trưởng thành hút thuốc, tức là cứ hai người đàn ông của gia đình Việt thì lại có một người đang hút thuốc và vô tình hại chính những người thân yêu nhất của mình.

Các nhà khoa học ngày nay đã công nhận thói quen hút thuốc của đàn ông đang làm hại phụ nữ, tăng nguy cơ ung thư thậm chí lên đến 90% và đó lại là những loại ung thư rất nguy hiểm.

Phụ nữ hãy phòng ngừa và hành động ngay để giảm nguy cơ mắc ung thư vú.  Từ bỏ thuốc lá là một trong những cách hiệu quả nhất để giảm nguy cơ ung thư vú. Tránh hút thuốc thụ động, đặc biệt trong gia đình và nơi làm việc. Tuyên truyền nâng cao nhận thức trong cộng đồng phụ nữ, đặc biệt là thanh thiếu niên về mối nguy hiểm này. Khám tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm ung thư vú và các bất thường khác

Ung thư vú không chỉ là vấn đề của di truyền hay tuổi tác, mà còn chịu ảnh hưởng lớn từ lối sống và yếu tố môi trường, trong đó thuốc lá là một tác nhân nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát được. Bằng việc nâng cao nhận thức, loại bỏ thuốc lá khỏi cuộc sống, hạn chế tiếp xúc với khói thuốc và kịp thời can thiệp, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ ung thư vú và bảo vệ sức khỏe phụ nữ một cách chủ động.

 

Nguồn: VITIC tổng hợp