Phân tích, đánh giá tình hình thực thi Hiệp định EVFTA trong hoạt động xuất khẩu sắt thép của Việt Nnam sang thị trường EU trong 4 tháng đầu năm 2025

Thị trường thép thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng chịu áp lực lớn từ nhiều yếu tố bất lợi, đặc biệt là tình trạng giảm phát kéo dài tại Trung Quốc và xu hướng bảo hộ gia tăng tại nhiều quốc gia nhập khẩu. Cùng đó, tồn kho tại các thị trường nhập khẩu lớn cùng với xu hướng đi ngang của giá thép thế giới đã khiến xuất khẩu sắt thép của Việt Nam trong tháng 4/2025 và 4 tháng đầu năm 2025 giảm cả về lượng và trị giá.

Thống kê từ số liệu hải quan Việt Nam cho thấy lượng sắt thép xuất khẩu tháng 4/2025 chỉ đạt 1,09 triệu tấn với trị giá 709,99 triệu USD, giảm lần lượt 1,38% và 14,99% về lượng và trị giá so với tháng 4/2024. Tính chung 4 tháng đầu năm 2025, lượng sắt thép xuất khẩu đạt 3,84 triệu tấn với trị giá 2,49 tỷ USD, giảm 11,47% về lượng và 22,6% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.

Tính riêng xuất khẩu sắt thép sang khối thị trường EU, mặc dù bắt đầu có những dấu hiệu hồi phục khi xuất khẩu sắt thép sang các nước thuộc EU tháng 4/2025 tăng so với tháng 3/2025 nhưng nhìn chung tình hình xuất khẩu mặt hàng sang khối thị trường này vẫn giảm so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu sắt thép 4 tháng đầu năm nay sang EU đạt 733,83 nghìn tấn với trị giá 501,94 triệu USD, giảm 38,54% về lượng và 40,55% về trị giá so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng sắt thép sang Italia (chiếm tỷ trọng cao nhất là 26,47% trên tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng sang các nước khối EU) giảm 54,73% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 132,87 triệu USD; sang Bỉ cũng giảm 48,93%, đạt 130 triệu USD; sang Tây Ban Nha giảm 44,52%, đạt 104,79 triệu USD; sang Bồ Đào Nha giảm 39,65%, đạt 35,26 triệu USD …

Tín hiệu tích cực là kim ngạch xuất khẩu sắt thép sang Đức tăng mạnh kể từ khi hiệp định EVFTA có hiệu lực. Thống kê số liệu hải quan Việt Nam cho thấy tính chung xuất khẩu 4 tháng đầu năm 2025, trị giá xuất khẩu mặt hàng sang Đức tăng gấp 43 lần về lượng và gấp 14 lần về trị giá so với kỳ 4 tháng đầu năm 2020 (trước khi EVFTA có hiệu lực). Ngoài ra, Ba Lan và Phần Lan tuy chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ trong cơ cấu các thị trường xuất khẩu khối EU (5,44% và 0,06%) nhưng xuất khẩu mặt hàng sang 2 thị trường này tăng trưởng khá trong bối cảnh xuất khẩu sang hầu hết các thị trường thuộc EU đều giảm.

Về cơ cấu các chủng loại sắt thép xuất khẩu sang EU, thép mạ kẽm là nhóm hàng có trị giá xuất khẩu cao nhất (chiếm 36,43% tổng kim ngạch các chủng hàng sắt thép xuất khẩu sang EU trong 4 tháng đầu năm 2025) nhưng giảm 49,75% so với 4 tháng đầu năm 2024. Sự thay đổi trong cơ cấu các chủng loại sắt thép xuất khẩu sang EU thể hiện rõ nét từ số liệu thống kê kim ngạch xuất khẩu thép tấm và thép mạ màu – hai chủng hàng có trị giá xuất khẩu cao thứ hai và thứ ba trong các chủng loại sắt thép xuất khẩu sang khối thị trường này 4 tháng đầu năm nay. Trong bối cảnh xuất khẩu sắt thép nói chung đang giảm cả về lượng và trị giá, kim ngạch xuất khẩu riêng các loại thép tấm (chiếm 20,17% tỷ trọng trên tổng kim ngạch xuất khẩu các chủng hàng sắt thép sang EU) vẫn tăng 36,87% so với 4 tháng đầu năm 2024. Tương tự, kim ngạch xuất khẩu các loại thép mạ màu (chiếm 17,28% tỷ trọng trên tổng kim ngạch xuất khẩu các chủng hàng sắt thép sang EU) cũng tăng 48,2% so với cùng kỳ 4 tháng đầu năm trước.

Nhận định chung thị trường thép thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đến hết quý 2/2025 vẫn tiếp tục chịu áp lực lớn từ nhiều yếu tố bất lợi, đặc biệt là tình trạng giảm phát kéo dài tại Trung Quốc và xu hướng bảo hộ gia tăng tại nhiều quốc gia nhập khẩu.

- Xem chi tiết tại đây;

 

Người thực hiện: Hồng Nhung