Những giải pháp góp phần giúp doanh nghiệp tận dụng lợi thế từ Hiệp định EVFTA

Chiều 18/11, Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương) tổ chức hội thảo với chuyên đề ''Tiềm năng xuất khẩu sản phẩm chính ngạch sang thị trường châu Âu''. Tại đây, các chuyên gia đã cùng nhau chia sẻ về những giải pháp giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa cơ hội từ Hiệp định EVFTA.

 
Ảnh minh họa

Theo thống kê từ số liệu Hải quan Việt Nam, sau 4 năm EVFTA có hiệu lực (từ 8/2020), Liên minh châu Âu (EU) hiện là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu 4 năm ước tính đạt hơn 200 tỷ USD, tăng trưởng từ 12% đến 15%. Khảo sát của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho biết EVFTA đã thúc đẩy đáng kể xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu, tăng vọt từ 35 tỷ Euro vào năm 2019 lên tới hơn 48 tỷ Euro vào năm 2023. Sự tăng trưởng được thể hiện rõ trong các lĩnh vực, như: Điện tử, dệt may, giày dép, nông nghiệp và hải sản theo lộ trình cắt giảm thuế quan khi FTA này có hiệu lực.
 
Theo ông Đinh Sỹ Minh Lăng –Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ - Bộ Công Thương, ưu tiên của các nhà bán lẻ châu Âu, đó là nguồn hàng mang giá trị bền vững: "Các sản phẩm thân thiện với môi trường, thương mại công bằng và có đạo đức cũng như việc làm bền vững trong các công ty cung cấp đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của người tiêu dung, do đó nguồn cung ứng bền vững cũng nhận được thu hút sự hỗ trợ mạnh mẽ không kém từ chính các nhà bán lẻ. Khảo sát ý kiến của ITC về nguồn hàng, sản phẩm bền vững: 85% nhà bán lẻ cho biết doanh số bán các sản phẩm bền vững đã tăng trong 5 năm qua 92% nhà bán lẻ kỳ vọng doanh số bán các sản phẩm bền vững sẽ tăng trong 5 năm tới".
 
Để hạn chế những rủi ro có thể xảy ra khi tham gia các giao dịch thương mại quốc tế, các doanh nghiệp cần đầu tư cho công tác nghiên cứu, dự báo thị trường, tìm hiểu kỹ thông tin của đối tác; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực liên quan đến pháp chế và hoạt động xuất nhập khẩu; thiết lập quy trình giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế; các điều khoản trong hợp đồng cần được quy định cụ thể, rõ ràng. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng nên sử dụng các hợp đồng mẫu của các tổ chức, cơ quan uy tín trên thế giới. Sử dụng đồng bộ các giải pháp trên có thể giúp các doanh nghiệp hạn chế được các rủi ro khi giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán quốc tế, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhận diện rủi ro và một số vấn đề pháp lý khi xuất khẩu hàng hóa và thanh toán quốc tế. Chính phủ Việt Nam đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp và tận dụng lợi thế từ các Hiệp định thương mại quốc tế, nổi bật là Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Trước bối cảnh đó, việc trang bị một số kiến thức cơ bản cho doanh nghiệp để nhận biết các rủi ro pháp lý khi xuất khẩu hàng hoá và thanh toán quốc tế là điều vô cùng cần thiết.
 
Để hạn chế phần nào rủi ro khi giao dịch thông qua môi giới, chuyên gia tư vấn cao cấp của Chính phủ cho rằng các doanh nghiệp Việt Nam cần lưu ý những vấn đề sau:
 
Thứ nhất, doanh nghiệp cần chủ động hơn trong việc tìm kiếm, đánh giá, kiểm tra,xác minh thông tin nhận được từ Bên môi giới thông qua các nguồn thông tin chính thống (như thông qua Hiệp hội ngành nghề, cơ quan đại diện ngoại giao/lãnh sự củaViệt Nam tại nước sở tại của bên mua).
 
Thứ hai, trong bất kỳ giao dịch mua bán hàng hóa, để ràng buộc chặt chẽ trách nhiệm của các bên, hợp đồng mua bán phải được thiết kế với những điều khoản chặt chẽ tương ứng.
 
Thứ ba, giao dịch mua bán hàng hóa quốc tế thường được bổ trợ bởi các nghiệp vụ hậu cần, ví dụ như nghiệp vụ vận tải đường biển, hàng không.... Do đó, doanh nghiệp Việt Nam khi xuất khẩu hàng hóa cũng cần có kiến thức nhất định về lĩnh vực vận tải, đặc biệt là các quy định về giới hạn trách nhiệm của bên vận chuyển để lường trước được những rủi ro phát sinh, cũng như chuẩn bị sẵn phương án xử lý.

Thùy Ngân (VITIC) tổng hợp