Hút thuốc lá, nguy cơ mắc bệnh xơ cứng teo cơ
Hút thuốc lá thường được coi là một yếu tố nguy cơ tiềm ẩn của của bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS). Nghiên cứu về bệnh nhân ALS đã chứng minh rằng hút thuốc lá là một yếu tố tiên lượng tiêu cực độc lập đối với sự sống còn. Mặc dù cơ chế tác động của hút thuốc lá lên ALS vẫn chưa rõ ràng, nhưng một lời giải thích khả dĩ là tỷ lệ mắc ALS tăng lên do tình trạng viêm, stress oxy hóa và độc tính thần kinh do kim loại nặng hoặc các hóa chất khác có trong khói thuốc lá gây ra.

Ảnh minh họa
Một nghiên cứu của Ý cho thấy sử dụng thuốc lá có thể làm cho bệnh nhân bị các bệnh thoái hóa xấu đi nhanh hơn. Có 832 người tham gia mắc ALS đã được ghi nhận trong số 562.804 nam giới và 556.276 nữ giới. Người hút thuốc có nguy cơ mắc ALS cao hơn người chưa từng hút thuốc, nguy cơ tương đối hiệu chỉnh theo tuổi và giới tính = 1,44 (95%CI: 1,23–1,68; p < 0,0001) đối với người đã từng hút thuốc và 1,42 (95%CI: 1,07–1,88; p = 0,016) đối với người đang hút thuốc. Mặc dù nguy cơ mắc ALS có liên quan thuận với số gói thuốc lá (năm) đã hút (p < 0,0001), thời gian hút thuốc (tăng 9% sau mỗi 10 năm hút thuốc; p = 0,006) và số điếu thuốc hút mỗi ngày (tăng 10% cho 10 điếu thuốc mỗi ngày; p < 0,001), nhưng những mối liên quan này không tồn tại khi loại trừ những người chưa từng hút thuốc. Tuy nhiên, trong số những người hút thuốc thường xuyên, nguy cơ mắc ALS tăng lên khi độ tuổi bắt đầu hút thuốc giảm xuống (p = 0,028). Hút thuốc có thể tăng tốc độ tiến triển của bệnh Lou Gehrig và rút ngắn cuộc sống của những người có các bệnh gây tử vong.
Bệnh ALS (xơ cứng teo cơ cột bên) là bệnh gây tổn thương các tế bào thần kinh trong não và tủy sống. Những tế bào này kiểm soát nhiều chức năng cơ quan trọng, trong đó có nói, nuốt và thở. Mặc dù chưa có cách chữa bệnh triệt để, các nhà khoa học đã xác định được một số yếu tố nguy cơ, bao gồm cả gen, giới tính, tuổi tác và các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu khám phá mối liên hệ giữa thuốc lá và phát triển của bệnh ALS. Xơ cứng teo cơ còn ảnh hưởng đến cả tế bào thần kinh vận động trung ương và ngoại biên, biểu hiện lâm sàng là yếu cơ và loạn dưỡng cơ tiến triển, dẫn đến liệt cơ hô hấp và tử vong. Nguyên nhân của ALS vẫn chưa rõ ràng, ALS được cho là bị ảnh hưởng bởi cả yếu tố di truyền và môi trường. Các gen như TDP-43, SOD1, C9ORF72 và FUS có thể giải thích 60% đến 80% trường hợp ALS có tính chất gia đình.
Xơ cứng teo cơ cột bên là một căn bệnh không quá phổ biến. Bệnh thường ảnh hưởng đến nam giới nhiều hơn nữ giới. Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ lứa tuổi nào, tuy nhiên độ tuổi mắc bệnh thường từ 40-60 tuổi. Hội chứng xơ cứng teo cơ cột bên thường bắt đầu với sự yếu cơ ở tay hoặc chân hoặc nói lắp. Sự yếu cơ dần lan đến cả tay, chân và các bộ phận khác của cơ thể. Yếu cơ ở cột sống và cổ sẽ dẫn đến đầu bị gục xuống. Teo cơ và co giật ở lưỡi (rung cơ cục bộ) là những triệu chứng khá phổ biến sau đó. Ở giai đoạn cuối của bệnh, người bệnh có thể bị liệt cơ vận động, dẫn đến khó khăn khi nói, ăn uống (nuốt) vào.
Mặc dù, trên nghiên cứu thấy mối liên quan tới hút thuốc và tiến triển bệnh, nhưng chưa nhận thấy cơ chế gây ra bệnh rõ ràng của nhận định này và cũng chưa có những đánh giá về các yếu tố tăng nặng đi kèm. Tuy nhiên, chắc hẳn ai cũng biết hút thuốc là một trong những lối sống không lành mạnh, làm tăng nguy cơ nhiều bệnh lý nguy hiểm. Với những người mắc xơ cứng teo cơ nên cố gắng loại bỏ việc hút thuốc để có sức khỏe tốt và gia tăng chất lượng cuộc sống.
Nguồn: Vitic tổng hợp
-
Hút thuốc lá nơi công cộng không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người hút, mà còn tác động trực tiếp đến những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp, tim mạch, ung thư phổi, đồng thời gây ô nhiễm môi trường và làm giảm chất lượng cuộc sống đô thị. Tại Việt Nam, dù Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã quy định cấm hút ở nhiều nơi công cộng, nhưng tình trạng vi phạm vẫn phổ biến
-
Tại Việt Nam, khi tỷ lệ hút thuốc lá truyền thống có xu hướng giảm, thì thuốc lá điện tử lại tăng lên nhanh chóng trở thành một vấn nạn mới, đặc biệt trong giới trẻ. Sự gia tăng chóng mặt của việc sử dụng loại thuốc lá này không chỉ gây lo ngại về mặt sức khỏe, mà còn đặt ra thách thức trong công tác quản lý, kiểm soát. Trong bối cảnh đó, Bộ Y tế Việt Nam đã đề xuất sửa đổi Nghị định 117/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế
-
Hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe bản thân, mà còn tác động xấu tới môi trường và mọi người xung quanh. Đặc biệt là bà mẹ đang trong thai kỳ hút thuốc lá hoặc thường xuyên hít phải khói thuốc lá thụ động thì có nguy cơ ảnh hưởng tới việc hình thành tính nết của trẻ em trong tương lai.
-
Trong những năm gần đây, trên thị trường Việt Nam xuất hiện một sản phẩm gây nhiều tranh cãi: kẹo thuốc lá. Với hình dạng giống hệt thuốc lá thật, kẹo thuốc lá được bày bán tràn lan quanh cổng trường học, siêu thị nhỏ và các cửa hàng tiện lợi với mức giá rẻ, dễ tiếp cận. Kẹo thuốc lá là một loại quà vặt nguy hại đặc biệt là đối với học sinh. Nó không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe trẻ em mà còn gieo mầm cho thói quen hút thuốc lá trong tương lai, trở thành một mối đe dọa lâu dài cho sức khỏe cộng đồng.





