EVFTA - Cú hích cho xuất khẩu sau đại dịch Covid-19

THÔNG TIN KINH TẾ VĨ MÔ VÀ THƯƠNG MẠI

KINH TẾ TRONG NƯỚC
Trước ảnh hưởng nặng nề của bệnh dịch lên hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế, GDP trong quý I/2020 ước tính chỉ tăng trưởng 3,82% so với cùng kỳ năm trước,đánh dấu mức tăng thấp nhất trong giai đoạn 10 năm 2011-2020 với sự sụt giảm tăng trưởng ở cả ba khu vực. Trong đó, động lực tăng trưởng chính tiếp tục đến từ khu vực công nghiệp và xây dựng (tăng 5,15% và đóng góp 58,4%), kế tiếp là dịch vụ (tăng 3,27% và đóng góp 41,1%), khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản tăng 0,08% và đóng góp 0,2% vào tăng trưởng chung.
 
Cũng trong quý I/2020, khu vực doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn lên tới 18.600 doanh nghiệp, tăng 26% so với cùng kỳ năm trước. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa quý I chỉ đạt 115,34 tỷ USD, giảm 0,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 0,5%, nhập khẩu giảm 1,9%; xuất siêu ước đạt 2,8 tỷ USD. Ngành công nghiệp do chịu ảnh hưởng từ dịch Covid-19 nên đạt mức tăng trưởng 5,8% so với cùng kỳ năm 2019, thấp hơn khá nhiều so với mức tăng 9,2% của cùng kỳ năm 2019. Trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 7,2% - mức tăng thấp nhất giai đoạn 2016-2020. Chỉ số PMI lĩnh vực sản xuất của Việt Nam theo tính toán của IHS Markit đã giảm mạnh từ 49 điểm của tháng 2/2020 về 41,9 điểm trong tháng 3/2020 – ghi nhận mức thấp kỷ lục trong hơn 9 năm thu thập dữ liệu tính đến nay.
 
Về chỉ số giá tiêu dùng (CPI), do giá xăng dầu thế giới giảm mạnh và nguồn cung gia cầm dồi dào là những lý do chính làm chỉ số CPI trong tháng 3/2020 giảm 0,72% so với tháng trước. Đây là chỉ số CPI thấp nhất trong giai đoạn 2016 - 2020. Tuy nhiên, chỉ số CPI trong tháng 3/2020 và bình quân quý I/2020 so với cùng kỳ năm trước đều ở mức cao nhất trong giai đoạn 2016 - 2020. Trong đó, CPI tháng 3 tăng 4,87% và CPI bình quân quý I tăng 5,56% so với cùng kỳ năm 2019.
 
Đây là những kết quả không bất ngờ trong bối cảnh Chính phủ đã đặt ưu tiên hàng đầu là phòng, chống dịch; hy sinh lợi ích kinh tế để bảo đảm tính mạng và sức khỏe của người dân trước diễn biến ngày càng phức tạp của dịch Covid-19. Mặc dù tốc độ tăng trưởng đạt thấp, nhưng kết quả này vẫn được đánh giá khá tích cực trong bối cảnh kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, nhiều nền kinh tế lớn suy giảm. Diễn biến này đã cho thấy, kinh tế nước ta tiếp tục duy trì tăng trưởng, chứng tỏ sự hiệu quả trong chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ cùng với sự vào cuộc của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và người dân để đẩy lùi dịch bệnh, duy trì các hoạt động sản xuất kinh doanh.
 
Bên cạnh đó, một trong những tín hiệu tích cực với kinh tế Việt Nam trong tuần qua là Hội đồng Liên minh châu Âu (EU) đã chính thức thông qua quyết định phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA). Đây là quyết định rất quan trọng, đánh dấu việc hoàn thành toàn bộ tiến trình phê chuẩn Hiệp định EVFTA về phía Liên minh châu Âu. Sau khi được Quốc hội Việt Nam phê chuẩn, EVFTA sẽ chính thức có hiệu lực. Hiệp định này được kỳ vọng sẽ tạo cú hích lớn cho xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường rộng lớn EU. Đây là một trong những động lực quan trọng của kinh tế Việt Nam nhằm phục hồi và thúc đẩy hoạt động sản xuất, xuất khẩu ngay sau khi dịch bệnh được khống chế.
 
Mặc dù hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế đều chịu ảnh hưởng nghiêm trọng, nhưng trong báo cáo “Triển vọng phát triển châu Á” do Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) phát hành tuần đầu tháng 4/2020, ADB vẫn nhận định,so với bối cảnh chung, nền tảng kinh tế Việt Nam được đánh giá vững mạnh, đồng thời ADB dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2020 sẽ đạt 4,8% - mức tăng cao nhất trong khu vực ASEAN. Nếu đại dịch được khống chế trong nửa đầu năm 2020, mức tăng trưởng kinh tế sẽ là 6,8% trong năm 2021, ngang với mức dự báo của ADB trước khi COVID-19 xuất hiện. Trong trung và dài hạn, nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh.
 
KINH TẾ THẾ GIỚI
Trong những ngày đầu tháng 4/2020, đại dịch Covid-19 với hàng loạt những tác động nghiêm trọng tiếp tục là rủi ro, thách thức lớn nhất mà kinh tế toàn cầu phải đối mặt trong nhiều năm qua và được nhận định có thể sẽ khiến 2020 là năm khởi đầu cho một chu kỳ khủng hoảng kinh tế mới trong bối cảnh thế giới đang xung đột, chia rẽ, mâu thuẫn sâu sắc về lợi ích kinh tế, chính trị; tốc độ tăng trưởng của một số nền kinh tế chủ chốt chậm lại rõ rệt trong khi tình trạng thâm hụt ngân sách nặng nề và nợ công cao tiếp tục diễn ra ở hầu hết các nền kinh tế lớn.
 
Hiện Covid-19 vẫn đang có những diễn biến rất phức tạp với số ca nhiễm và tử vong tại Mỹ, châu Âu vẫn tiếp tục gia tăng và chưa có dấu hiệu đạt đỉnh, trong khi Nhật Bản đã chính thức tuyên bố tình trạng khẩn cấp trong vòng 1 tháng đối với 7 tỉnh, thành tại Nhật Bản từ ngày 7/4/2020 trước tình trạng dịch lây lan nhanh chóng tại nước này. Đến thời điểm này vẫn chưa thể đánh giá thời điểm đại dịch Covid-19 sẽ được khống chế và đẩy lùi, trong khi hầu hết các nước trên thế giới đã chịu ảnh hưởng rất nặng nề trước sự đình trệ của hoạt động sản xuất, giao thương, đi lại bị phong tỏa tạm thời ở nhiều quốc gia, khiến cả nguồn cung và nhu cầu tiêu thụ đều rơi vào thời điểm suy yếu. Do đó, nếu không thể phá vỡ được bế tắc, thì hậu quả sẽ nặng nề và suy thoái kinh tế toàn cầu là điều khó tránh khỏi.
 
Trong thông báo mới nhất, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã nhận định kinh tế thế giới đang suy thoái vì đại dịch Covid-19, đồng thời IMF cho rằng thời gian và mức độ nghiêm trọng của cuộc suy thoái này phụ thuộc vào 2 vấn đề, đó là công tác ngăn chặn dịch bệnh và các biện pháp ứng phó hiệu quả với cuộc khủng hoảng này.
 
Tại Mỹ, chỉ số quản lý sức mua (PMI) ngành sản xuất theo tính toán của Viện Quản lý Nguồn cung Mỹ (ISM) đạt 49,1 điểm trong tháng 3/2020, thấp hơn so với mức 50,1 điểm trong tháng trước. Chỉ số này dưới 50 điểm cho thấy lĩnh vực chế tạo - chiếm 11% nền kinh tế Mỹ, đang suy giảm. Tuy nhiên, con số này vẫn cao hơn so với mức dự báo giảm xuống 44 điểm trước đó và cho thấy những ảnh hưởng nặng nề của tình trạng gián đoạn sản xuất do dịch Covid-19 dường như chưa được phản ánh rõ nét trong chỉ số thống kê của tháng 3/2020.
 
Trên thị trường lao động, số liệu từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy, tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ tháng 3/2020 đã tăng mạnh lên 4,4%, cao hơn so với mức 3,5% trong tháng 2/2020 – đánh dấu mức cao nhất của tỷ lệ này kể từ năm 2017. Tính chung trong tháng 3/2020, nền kinh tế Mỹ đã mất 701.000 việc làm, chênh lệch đáng kể so với mức tăng thêm 275.000 việc làm tháng trước đó, ghi nhận mức giảm việc làm cao nhất từ tháng 3/2009 - thời điểm cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu ở giai đoạn trầm trọng nhất và dự kiến con số này sẽ tiếp tục tăng mạnh trong tháng tiếp theo. Cùng với sự biến động mạnh trên thị trường lao động, Credit Suisse dự báo GDP của Mỹ trong quý II/2020 sẽ giảm tới 33,5% so với cùng kỳ năm trước, đưa GDP của Mỹ trong cả năm 2020 sẽ giảm 5,3%, cao hơn mức sụt giảm 2,8% trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Đây sẽ là mức suy giảm mạnh nhất kể từ năm 1945 và cho thấy tác động rõ ràng của đại dịch Covid-19 đối với nền kinh tế Mỹ.
 
Trước diễn biến này, gói kích thích kinh tế kỷ lục hơn 2.000 tỷ USD đã chính thức được Tổng thống Donald Trump ký duyệt, ngay sau khi Hạ viện thông qua với gần như tất cả thành viên đều bỏ phiếu thuận. Trong khi đó, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cũng quyết định hỗ trợ chương trình cho vay trị giá 349 tỷ USD của chính phủ đối với doanh nghiệp nhỏ, chính thức được triển khai từ ngày 3/4/2020.
 
Tại châu Âu, trong bối cảnh dịch bệnh vẫn đang tác động nghiêm trọng đến hầu hêt các nền kinh tế trong châu lục, Liên minh châu Âu (EU) lại đang đứng trước những thách thức chia rẽ nội khối chưa từng có kể từ khi thành lập. Theo đó, 27 nước thành viên của Liên minh EU liên tục bất đồng và chưa đạt được thỏa thuận về các gói cứu trợ kinh tế đối với các quốc gia thành viên đang bị dịch bệnh tấn công. Ngoài ra, nguy cơ suy thoái của cả khu vực tiếp tục được củng cố rõ nét trước sự suy yếu của các chỉ số kinh tế vĩ mô. Chỉ số PMI lĩnh vực sản xuất của Eurozone theo tính toán của IHS Markit trong tháng 3/2020 đã giảm xuống 44,5 điểm - mức thấp nhất của chỉ số này kể từ năm 2012 đến nay. Đáng chú ý, chỉ số PMI lĩnh vực dịch vụ giảm mạnh từ 52,6 điểm trong tháng 2/2020 xuống 26,4 điểm trong tháng 3/2020 – đánh dấu mức thấp nhất trong lịch sử kể từ khi chỉ số này được thống kê.
 
Một trong những điểm sáng nhất của kinh tế toàn cầu những tuần vừa qua là Trung Quốc đã xuất hiện những tín hiệu dần phục hồi các hoạt động kinh tế trong bối cảnh việc kiểm soát và ngăn chặn dịch Covid-19 tại nước này đã có nhiều tiến triển. Theo số liệu từ Cục Thống kê Trung Quốc, chỉ số quản lý sức mua (PMI) lĩnh vực sản xuất của nước này đạt 52 điểm trong tháng 3/2020, cải thiện đáng kể so với mức thấp kỷ lục 35,7 điểm trong tháng 2/2020 và mức dự báo chỉ đạt 45 điểm trước đó.

Để có thông tin chi tiết của bản tin Quý độc giả vui lòng liên hệ;
Phòng Thông tin Xuất nhập khẩu
- Địa chỉ:               Phòng 603 Tòa nhà Bộ Công Thương, số 655 đường Phạm Văn Đồng, phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội.
- Điện thoại:          024 3715 2584/ 371525 85/ 3715 2586            Fax: 024 3715 2574
Người liên hệ:      
- Mrs Huyền;         0912 077 382    ( thuhuyenvitic@gmail.com)
- Mrs Nhuận;         0982 198 206    (hongnhuan82@gmail.com)
- Mrs Kiều Anh;     0912 253 188    (kieuanhvitic@gmail.com)

Để có thông tin đầy đủ Quý độc giả vui lòng tải mẫu phiếu đăng ký sử dụng bản tin tại đây;