Đẩy mạnh các chiến dịch “nói không với thuốc lá” cho thanh thiếu niên Việt Nam

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã có nhiều bước tiến trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá với nhiều mô hình “cơ quan không khói thuốc”, “bệnh viện không khói thuốc” “trường học không khói thuốc”… được triển khai mạnh mẽ. Tuy nhiên, một thực tế đáng lo ngại là thuốc lá và đặc biệt là thuốc lá điện tử vẫn đang xâm nhập mạnh vào giới trẻ. Trước bối cảnh đó, việc tăng cường đẩy mạnh các chiến dịch “nói không với thuốc lá” cho thanh thiếu niên có ý nghĩa chiến lược trong bảo vệ sức khỏe thế hệ tương lai.

Thanh thiếu niên – nhóm đối tượng dễ tổn thương và có tỷ lệ hút thuốc gia tăng

Việt Nam là một trong số các quốc gia thể hiện sự cam kết mạnh mẽ trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá thông qua việc ký kết tham gia Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá (FCTC) của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Tuy nhiên, công tác phòng chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở Việt Nam tuy đã giảm nhưng vẫn còn rất cao, đặc biệt là trong giới trẻ. Đáng chú ý, khi các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới xuất hiện càng làm gia tăng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm này ở đối tượng thanh thiếu niên và phụ nữ trẻ.

Theo Báo cáo của Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể, từ 3,5% (năm 2022) lên 8% (năm 2023). Ở người trên 15 tuổi, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử cũng tập trung cao ở nhóm tuổi trẻ, nhóm 15 - 24 tuổi là 7,3% trong khi nhóm tuổi 45 - 64 tuổi chỉ là 1,4%.

 Trong khi đó, thuế tiêu thụ đặc biệt trên giá bán lẻ đối với sản phẩm thuốc lá của Việt Nam lại thấp chỉ chiếm 38,8%, thấp hơn nhiều so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới là 70-75% giá bán lẻ. Điều đó đã khiến khả năng tiếp cận với các sản phẩm thuốc lá của các giới trẻ rất dễ dàng, thuốc lá được bán ở khắp mọi nơi làm cho công tác phòng, chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam càng gặp khó khăn.

Nhiều chiến dịch được triển khai hiệu quả trong hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá

Ngay từ đầu năm 2025, nhiều địa phương và tổ chức cộng đồng tại Việt Nam đã cùng chung tay tổ chức hàng loạt hoạt động phòng chống thuốc lá, chú trọng vào đối tượng thanh thiếu niên và sinh viên, như các chiến dịch nhân Ngày Thế giới Không Thuốc lá (31/5) và Tuần lễ Quốc gia Không Thuốc lá được tổ chức và đồng loạt với băng rôn khẩu hiệu, mít tinh, diễu hành, truyền thông đa phương tiện đến từng địa phương, trường học nhằm phát đi thông điệp bảo vệ thế hệ trẻ khỏi tác hại thuốc lá.

Mới đây nhất, sáng ngày 19/9/2025 tại Hà Nội, Báo Văn Hóa đã tổ chức cuộc họp thảo luận lấy ý kiến về việc triển khai chương trình “Bảng xếp hạng Khách sạn tiêu biểu không khói thuốc lá” năm 2025.

Cùng ngày, Trường Sĩ quan Không quân cũng tổ chức Hội thi tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2025. Hội thi là hoạt động thiết thực có sự tham gia của 8 đội đến từ các cơ quan, đơn vị trong nhà trường và đơn vị kết nghĩa nhằm tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người, môi trường, đời sống kinh tế - xã hội; đồng thời, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, giảng viên, quân nhân chuyên nghiệp và hạ sĩ quan, binh sĩ trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, góp phần xây dựng nếp sống văn hóa quân sự chính quy, lành mạnh trong nhà trường. Qua đó lan tỏa những thông điệp mạnh mẽ “Nói không với thuốc lá vì sức khỏe của chính mình và cộng đồng”.

Trước đó, tại Lễ phát động Chiến dịch tăng cường thực hiện môi trường không khói thuốc lá tại nhà hàng, khách sạn và các địa điểm công cộng, do Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức ngày 16/8/2025 tại thành phố Huế, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh - Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) Hà Anh Đức cho biết, nhà hàng, khách sạn vẫn là các địa điểm có tỷ lệ người hút thuốc cao nhất so với các địa điểm công cộng cấm hút thuốc lá khác. Do đó, các hoạt động thực hiện môi trường không khói thuốc tại khách sạn, nhà hàng, các địa điểm công cộng vẫn cần tiếp tục và tăng cường thực hiện trong thời gian tới.

Ảnh: Internet

Cần tiếp tục triển khai các hoạt động “nói không với thuốc lá” cho thanh thiếu niên Việt Nam

Để tăng cường chiến dịch "nói không với thuốc lá" cho thanh thiếu niên Việt Nam, cần tiếp tục triển khai các hoạt động sáng tạo, đa dạng hóa nội dung truyền thông, tận dụng hiệu quả các kênh trực tuyến và cộng đồng, đẩy mạnh các cuộc thi, giải chạy, tọa đàm, và nâng cao vai trò của các tổ chức đoàn thể, trường học, gia đình trong việc giáo dục và tạo môi trường không khói thuốc. 

Đồng thời, cung cấp cho thanh thiếu niên thông tin đầy đủ, khoa học về tác hại nghiêm trọng của thuốc lá truyền thống và thuốc lá điện tử, giúp các em định hình thái độ đúng đắn trước sức ép của bạn bè, thị trường và quảng cáo.

Bên cạnh đó, tổ chức các cuộc thi sáng tạo truyền thông, nghệ thuật, thể thao không khói thuốc, tạo sân chơi lành mạnh và là nguồn cảm hứng để thanh thiếu niên nâng cao nhận thức và lan tỏa thông điệp.

Thanh thiếu niên cần được bảo vệ khỏi sức hút nguy hiểm của thuốc lá điện tử và thuốc lá truyền thống để họ có thể phát triển toàn diện cả thể chất và tinh thần, góp phần vào sự phát triển bền vững và phồn vinh của Việt Nam trong thế kỷ 21.


 

Nguồn: VITIC tổng hợp