Argentina duy trì vị trí là một trong ba đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại Mỹ Latinh

Việt Nam và Argentina đã có hơn 50 năm xây dựng và phát triển mối quan hệ hợp tác hữu nghị. Argentina là một trong những quốc gia đầu tiên ở khu vực Mỹ Latinh thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, sau khi Hiệp định Paris được ký kết vào năm 1973.

Năm 2010, Việt Nam và Argentina đã nâng tầm quan hệ lên Đối tác toàn diện, nhờ đó hợp tác giữa hai quốc gia ngày càng có những bước phát triển mới tích cực trên nhiều lĩnh vực. Phía Argentina luôn mong muốn sớm thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược với Việt Nam trong thời gian tới, góp phần đẩy mạnh quan hệ hợp tác song phương và tạo nền tảng kinh tế vững chắc tại mỗi quốc gia.

Về hợp tác song phương, trong những năm qua, bên cạnh việc thiết lập nhiều cơ chế và ký kết các văn kiện quan trọng, Việt Nam và Argentina cũng đã ký kết thêm nhiều hiệp định, thỏa thuận như Khuyến khích và bảo hộ đầu tư, Hợp tác kinh tế - thương mại, Hợp tác công và nông nghiệp, Bản ghi nhớ về hợp tác trong xúc tiến đầu tư, Hợp tác thú y, Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực phát thanh … Hai nước cũng đã duy trì trao đổi trực tiếp tại các diễn đàn quốc tế đa phương và các cơ chế hợp tác song phương như Ủy ban liên chính phủ về hợp tác kinh tế, thương mại và khoa học công nghệ do Bộ Công Thương Việt Nam chủ trì.

Trong lĩnh vực thương mại và đầu tư, quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Argentina thời gian qua đã có nhiều bước phát triển mạnh mẽ. Hiện nay, Argentina là đối tác thương mại lớn thứ 5 của Việt Nam tại khu vực châu Mỹ và thứ 3 tại khu vực Mỹ Latinh (sau Brazil và Mexico); ở chiều ngược lại, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 20 của Argentina trên toàn thế giới và xếp thứ 2 tại khu vực Đông Nam Á (sau Thái Lan).

Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang Argentina là điện thoại và linh kiện; máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; giày dép; máy móc, thiết bị, phụ tùng; nguyên phụ liệu dệt may, da giày. Trong khi đó, ngô; thức ăn gia súc và nguyên liệu; bông; đậu tương; dầu mỡ động thực vật là các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam từ quốc gia Nam Mỹ này. Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến tháng 4/2024, Argentina có 5 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng số vốn đăng ký đạt 158 nghìn USD, đứng thứ 122 trong tổng số 140 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam.

Nhóm 10 thị trường có kim ngạch nhập khẩu lớn nhất của Argentina trong 3 tháng đầu năm 2024
ĐVT: phần trăm

Nguồn: Trademap

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong năm 2023, tổng kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Argentina đạt 3,45 tỷ USD, giảm đáng kể 28,57% so với năm 2022; trong đó, kim ngạch xuất khẩu đạt 975,85 triệu USD, tăng 14,58% so với năm 2022; kim ngạch nhập khẩu đạt 2,47 tỷ USD USD, giảm 38,9%.

Kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Argentina trong năm 2023 giảm đáng kể so với năm 2022. Nguyên nhân chính khiến nhập khẩu từ Argentina giảm mạnh là do trong giai đoạn 2022 – 2023 nền kinh tế nước này rơi vào tình trạng khủng hoảng, nhiều ngành nghề trong nước gặp khó khăn, trong khi đó biến động kinh tế - chính trị toàn cầu cũng ảnh hưởng không nhỏ đến cơ hội phát triển kinh tế của cả hai nước.

Kim ngạch thương mại song phương Việt Nam – Argentina trong giai đoạn 2019 – 2023
ĐVT: Triệu USD

     Nguồn: Tổng cục Hải quan

Theo Trading Economics, trong quý IV/2023, tốc độ tăng trưởng GDP của Argentina giảm 1,89% so với quý III/2023. Hoạt động xuất nhập khẩu của nước này trong năm 2023 bị ảnh hưởng nghiêm trọng do tình hình hạn hán trong nước kéo dài, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản quan trọng của Argentina như đậu tương, ngô và lúa mì sụt giảm tới 40%. Mặc dù Argentina là nước sản xuất lúa mỳ quan trọng hàng đầu thế giới nhưng trong năm 2023, chính phủ nước này đã phải thi hành lệnh hạn chế xuất khẩu lúa mỳ để đảm bảo an ninh lương thực trong nước.

Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Argentina trong giai đoạn 2013 – 2023

       Nguồn: Tổng cục Hải quan

Kể từ sau khi nâng cấp quan hệ lên tầm Đối tác toàn diện, tình hình xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Argentina có nhiều khởi sắc hơn, trị giá xuất khẩu chủ yếu ghi nhận đà tăng qua các năm, đặc biệt là tăng đều đặn trong giai đoạn 2018 – 2023. Nhìn chung, trao đổi thương mại và sự bổ trợ của nền kinh tế hai nước đã đóng góp mạnh mẽ cho việc tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại song phương nói chung trong thời gian qua. 

Doanh nghiệp Việt luôn mong muốn thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng thế mạnh, có chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu thị trường Argentina như sản phẩm dệt may, da giày, nông thủy sản, đồ gỗ và nội thất, vật liệu xây dựng… Trong khi đó, doanh nghiệp Argentina tiếp tục xuất khẩu các mặt hàng ngô, đậu tương… với nguồn cung và giá thành ổn định vào Việt Nam.

Trong năm 2024, Việt Nam và Argentina mong muốn thúc đẩy hợp tác thương mại nông sản hai chiều hiệu quả và chất lượng hơn. Thương mại nông lâm thủy sản là một trong những nội dung quan trọng đưa hai nước trở thành đối tác lớn của nhau trong thời gian qua. Tuy nhiên, nông sản Việt tại Argentina vẫn còn rất khiêm tốn cả về diện mặt hàng và kim ngạch, trong khi đó cán cân thương mại nông sản giữa hai nước chênh lệch rất lớn trong thời gian dài khi Việt Nam nhập siêu từ Argentina. Vì vậy, phía Việt Nam hy vọng Argentina sẽ tạo điều kiện hơn nữa để cải thiện cơ hội tiếp cận thị trường của doanh nghiệp xuất khẩu nông sản Việt Nam, đảm bảo từng bước cân bằng cán cân thương mại (có thể xem xét các dạng sản phẩm nông sản đã qua chế biến). Ở chiều ngược lại, phía Argentina mong muốn sản phẩm thịt bò của nước này sẽ sớm có mặt tại thị trường Việt Nam.

Với những kết quả đã đạt được và cơ hội hợp tác trong dài hạn, Việt Nam luôn hoan nghênh và sẵn sàng tiếp đón, tạo điều kiện cho cộng đồng doanh nghiệp Argentina vào tìm hiểu cơ hội kinh doanh và đầu tư tại Việt Nam. Đồng thời, hai bên cũng kỳ vọng Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và khối MERCOSUR sẽ được hai nước thúc đẩy đàm phán thuận lợi hơn trong thời gian tới. Thỏa thuận này sẽ tạo bước đột phá quan trọng để các doanh nghiệp của hai nước có được lợi thế cạnh tranh trong việc tiếp cận thị trường của nhau.

Trong thời gian tới, ngoài tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế - thương mại truyền thống, hai bên cần xem xét khả năng hợp tác trong các ngành công nghiệp có tính chất nền tảng, nhất là vật liệu, công nghiệp hỗ trợ, chế biến, chế tạo, hóa chất, năng lượng tái tạo..., đồng thời chú trọng hợp tác phát triển một số ngành mang tính đột phá, phù hợp với xu thế quốc tế như công nghệ xanh, sử dụng năng lượng mới, các lĩnh vực kinh tế số với hàm lượng công nghệ cao, thương mại điện tử.

Trong tháng 4/2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Argentina đạt 32 triệu USD, tăng mạnh 59,89% so với tháng trước đó nhưng giảm 80,38% so với tháng cùng kỳ năm 2023; tính riêng bốn tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang thị trường này ghi nhận mức giảm đáng kể so với bốn tháng đầu năm 2023 là 82,33%, đạt 85,9 triệu USD. Trong đó, ba mặt hàng xuất khẩu có kim ngạch cao nhất là Giày dép các loại (chiếm tỷ trọng 26,24%); Nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày (chiếm tỷ trọng 18,91%) và Điện thoại các loại và linh kiện (chiếm tỷ trọng 16,88%).

Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng của Việt Nam sang Argentina trong tháng 4/2024 và 4 tháng đầu năm 2024
   (ĐVT: Nghìn USD/phần trăm)

 Nguồn: Tổng cục Hải quan

Trong tháng 4/2024, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam từ Argentina đạt 298,02 triệu USD, tăng 18,66% so với tháng trước đó và tăng rất mạnh 111,18% so với tháng cùng kỳ năm 2023; tính riêng trong bốn tháng đầu năm 2024, kim ngạch nhập khẩu từ thị trường này ghi nhận mức tăng là 17,62% so với bốn tháng đầu năm 2023, đạt 793,89 triệu USD. Trong đó, ba mặt hàng nhập khẩu có kim ngạch cao nhất là Thức ăn gia súc và nguyên liệu (chiếm tỷ trọng 48,91%); Ngô (chiếm tỷ trọng 39,87%) và Bông các loại (chiếm tỷ trọng 2,10%).

Hiện nay, Argentina là một trong những nhà cung cấp ngô và thức ăn chăn nuôi hàng đầu cho Việt Nam. Năm 2023 là năm thứ hai liên tiếp, Việt Nam vượt Trung Quốc trở thành nước nhập khẩu nông sản lớn nhất của Argentina tính về khối lượng, trong đó ngô và bột đậu tương làm thức ăn chăn nuôi là những mặt hàng nhập khẩu có giá trị cao nhất.

Argentina hiện đang tiên phong trong lĩnh vực công nghiệp thực phẩm và có thể hỗ trợ Việt Nam về máy móc trong ngành nông nghiệp. Việc thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực này có thể mang lại lợi ích cho cả hai bên và mở ra nhiều cơ hội hợp tác cho hai nước trong thời gian tới.

Kim ngạch nhập khẩu các mặt hàng của Việt Nam từ Argentina trong tháng 4/2024 và 4 tháng đầu năm 2024
(ĐVT: Nghìn USD/phần trăm)

Nguồn: Tổng cục Hải quan

Trong những năm qua, công tác kết nối, xúc tiến thương mại vào thị trường Argentina luôn được các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp chú trọng:

Việt Nam tổ chức 2 đoàn doanh nghiệp đa ngành sang khảo sát thị trường Argentina vào các năm 2017, 2018 và Argentina tổ chức một đoàn gồm hơn 20 doanh nghiệp sang Việt Nam dự Triển lãm Quốc tế Công nghiệp Thực phẩm (FoodExpo) năm 2022. Hai bên đã phối hợp thực hiện hiệu quả các dự án hợp tác kỹ thuật trong lĩnh vực nông nghiệp, nhân chủng học-pháp y, khoa học và công nghệ ... để tạo sự hợp tác toàn diện trên tất cả các lĩnh vực mà hai bên có thế mạnh và nhu cầu.

Ngày 25/4/2023, Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam – Argentina được tổ chức trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Argentina của Việt Nam. Tại diễn đàn, các doanh nghiệp hai nước đã được thông tin về môi trường kinh doanh, đầu tư tại Việt Nam; đồng thời trao đổi, tìm hiểu cơ hội hợp tác/ nhất là trong những lĩnh vực hai bên có thế mạnh và nhu cầu. Phía Việt Nam khẳng định rằng việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao khả năng thích ứng và đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế trên phạm vi toàn cầu, trên cơ sở đó Việt Nam sẵn sàng hợp tác với các nước, trong đó có Argentina để có các biện pháp phục hồi thương mại và chuỗi cung ứng toàn cầu. Hai bên nhất trí cao về việc:

• Phối hợp chặt chẽ hơn trong triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại - đầu tư, cung cấp thông tin cho cộng đồng doanh nghiệp hai bên về thị trường của nhau; hỗ trợ doanh nghiệp tham dự các hoạt động kết nối giao thương theo hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến để gặp gỡ, trao đổi và tìm kiếm cơ hội hợp tác;

• Phối hợp giải quyết các rào cản, khó khăn và vướng mắc phát sinh trong hoạt động hợp tác kinh doanh của doanh nghiệp. Từng bước xem xét mở cửa thị trường cho các sản phẩm thế mạnh của mỗi bên vào thị trường của nhau theo lộ trình phù hợp trên cơ sở có đi có lại và cân bằng lợi ích của cả hai bên;

• Đề nghị, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp hai nước trao đổi thực chất, hiệu quả để mở ra những cơ hội hợp tác mới, tạo sự gắn kết lâu dài vì lợi ích của cả hai quốc gia.

Ngày 20/3/2024, tại Trụ sở Bộ Công Thương Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã tiếp và làm việc với bà Diana Elena Mondino, Bộ trưởng Ngoại giao, Ngoại thương và Tôn giáo Argentina. Với vai trò là cơ quan chủ quản trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại, Bộ Công Thương cam kết hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa của hai bên xuất khẩu vào thị trường của nhau khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định, đảm bảo hài hoá lợi ích chung và thúc đẩy cân bằng cán cân thương mại, hướng tới hợp tác thương mại song phương bền vững. Đặc biệt, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng nhấn mạnh sự quan tâm của Việt Nam trong việc thúc đẩy khởi động đàm phán Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Mercosur, đánh giá Hiệp định thương mại này sẽ tạo bước đột phá quan trọng cho việc thúc đẩy thương mại và đầu tư không chỉ giữa Việt Nam và Argentina và còn với khu vực Mỹ Latinh nói chung.

Mặc dù Việt Nam và Argentina gặp trở ngại về khoảng cách địa lý, tuy nhiên hai quốc gia lại có nhiều điểm tương đồng và có tiềm năng trở thành điểm trung chuyển hàng hóa, kết nối các nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Argentina với vai trò là thành viên tích cực của khối MERCOSUR (Cộng đồng thị trường Nam Mỹ), sẽ là cửa ngõ để hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường Nam Mỹ. Trong khi đó, Việt Nam sẽ luôn là cầu nối vững chắc để Argentina hợp tác và đầu tư vào thị trường Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cũng như khu vực châu Á – Thái Bình Dương.  

Thông tin chi tiết xem tại đây;

 

Quang Chiến (VITIC) tổng hợp